Stanowisko NBP w sprawie przewalutowania kredytów frankowych

W ostatnim kwartale 2020 roku w sądach rejonowych i okręgowych na terenie RP wpłynęło ponad 12 tysięcy nowych spraw dotyczących kredytów hipotecznych zaciągniętych w walutach obcych. To nawet więcej niż przez cały 2019 rok, kiedy przez cały okres wpłynęło 11,6 tysiąca wniosków. Powołując się na dane Ministerstwa Sprawiedliwości, w 2020 roku do sądów trafiło łącznie 37,3 tysiąca nowych spraw w tej kwestii. Kredyty zaciągnięte we frankach szwajcarskich to temat, który nadal dotyczy wielu Polaków. W trwających sporach nadal widać niespójne podejście do tematu. Narodowy Bank Polski nie wyklucza zaangażowania w proces przewalutowania kredytów, jednak po spełnieniu wcześniej postawionych warunków brzegowych sformułowanych przez Zarząd. Zakładają one między innymi przystąpienie do współpracy dostatecznej ilości banków. Na stronie NBP czytamy, że chwilowo nie ma informacji o ich realizacji.

Raiffeisen Bank wycofał się z ugód

Z prac nad propozycją Komisji Nadzoru Finansowego wycofał się Raiffeisen Bank, mający w Polsce około 9,5 mld zł w kredytach hipotecznych frankowiczów. Odpowiada to około 10% wartości wszystkich kredytów w naszym kraju. Bank austriacki stwierdził, że po wprowadzeniu ugody mogłoby dojść do zagrożenia uczciwych warunków konkurencji między bankami i prowadzić do niesprawiedliwej dystrybucji korzyści dla kredytobiorców. Przedstawiciele Raiffeisen Bank dodają, że koncepcja KNF wyeliminowałaby także zaakceptowane w dniu podpisania umowy kredytowej ryzyko podjęte przed klientów. Twierdzą, że taka ugoda w takiej formie przenosiłaby całe obciążenie finansowe wyłącznie na banki.

SN odrzuca teorię salda w przypadku uznania umowy frankowej za nieważną.

W pisemnym uzasadnieniu, opublikowanym w marcu 2021, uchwały Izby Cywilnej, dotyczącej wzajemnych rozliczeń banku i konsumenta w przypadku unieważnienia umowy, SN opowiedział się za zasadą dwóch kondykcji wykluczając teorię salda. Wg SN każde roszczenie należy traktować osobno - klienta wobec banku i banku wobec klienta. W teori salda przedmiotem roszczenia była tylko nadwyżka kapitału jednej ze stron.

Kredytobiorca bedzie mógł skutecznie dochodzić zwrotu wpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych i bank nie może odmówić realizacji takiego roszczenia. Już 25 marca SN poda do publicznej wiadomości odpowiedź na 6 pytań dotyczących kredytów frankowych.

Co może zmienić orzeczenie Sądu Najwyższego?

Nad ugodą pracuje w tym momencie aż 9 największych banków. NBP postawił 5 warunków, podkreślając, że kluczowe jest znalezienie rozwiązania systemowego, które obejmie większość tego typu kredytów. Przypomnijmy, że propozycja przygotowana przez Komisję Nadzoru Finansowego zakłada przewalutowanie kredytów hipotecznych zaciągniętych we frankach szwajcarskich i potraktowanie ich tak, jakby od początku były kredytami w złotówkach. Orzeczenie Sądu Najwyższego pod koniec marca może znacząco zmienić sytuację kredytobiorców. Dowiemy się wówczas opinii na temat rozbieżności w dotychczasowym orzecznictwie w sprawie hipotek we frankach szwajcarskich. Posiedzenie SN będzie z pewnością kolejnym dużym krokiem w historii hipotek we frankach w Polsce, miejmy nadzieję, że w końcu korzystnym dla konsumentów.